Konspekt lekcji przyrody w klasie VI Dział programowy: Krajobrazy Ziemi. Temat: Arktyka- obszar wokół bieguna północnego.
Zakres treści: - położenie Arktyki - warunki klimatyczne - roślinność, zwierzęta i ptaki klimatu podbiegunowego
Cele:
Wiadomości: uczeń pokazuje na mapie Arktykę, charakteryzuje klimat kontynentu. Umiejętności: uczeń potrafi porównać Arktykę i Antarktydę, potrafi zaplanować wyprawę podróżniczą, wymieni rośliny, zwierzęta i ptaki żyjące w klimacie podbiegunowym. Postawy: Uczeń pracuje z zaangażowaniem na lekcji, jest ciekawy świata.
Metody pracy: praca z podręcznikiem, praca z mapą, praca w grupie. Formy pracy: Praca indywidualna i zbiorowa Środki dydaktyczne: Podręcznik, mapa , atlasy geograficzne, słownik geograficzny, instrukcje dla zespołów, zasady pracy w grupie, kartony, flamastry. Literatura dla ucznia i nauczyciela: „ Odkrycia wielkich podróżników”- Muza S.A Warszawa 1993, „Ilustrowana encyklopedia”- Kluszczyński Kraków 1997, Podręcznik „przyroda, kl VI”.
Przebieg lekcji:
FAZA WPROWADZAJACA:
Sprawy organizacyjno-porządkowe Sprawdzenie pracy domowej Nauczyciel w rozmowie z uczniami: przypomina warunki klimatyczne w strefie biegunowej i podbiegunowej, wygłasza krótką pogadankę na temat Arktyki.
Arktyka: Obszar wokół bieguna północnego nosi nazwę Arktyki ( od greckiego słowa arkots-„północ”, „niedźwiedź”). Arktyka obejmuje morze Arktyczne wraz z północnymi częściami Eurazji i Ameryki Północnej po południową granicę tundry. W takich granicach powierzchnia jej wynosi około 27 mln. km2. Najwyższym wzniesieniem jest Góra Gunnbjorna (3700 m. n.p.m). Morskie obszary Arktyki są podzielone pomiędzy sąsiadujące państwa ( Rosja, USA, Kanada, Norwegia) na sektory wyznaczone przez południki prowadzone do krańców granic bieguna. Arktyka znajduje się w zasięgu klimatu biegunowego ( arktycznego) i podbiegunowego ( tundry). W klimacie biegunowym średnia temperatura wszystkich miesięcy jest ujemna, panuje tutaj lodowa pustynia. W klimacie podbiegunowym krótkie i chłodne lato ( średnia temperatura dochodzi do 10 stopni), powoduje występowanie formacji roślinnej-tundry. Dominują w niej krzewy, krzewinki, mchy i porosty. Zainteresowanie Arktyką zaczęło się od XVI wieku, gdy poszukiwano drogi morskiej do Indii i Chin. W XVIII wieku odkryto cieśninę Beringa i Alaskę. W XIX wieku rozpoczęto badania naukowe. W 1909 roku R. E. Peary dotarł do bieguna północnego. Rodzimą ludnością Arktyki są Lapończycy, Nieńczycy, Ewenkowie, Indianie i Eskimosi. Gęstość zaludnienia Arktyki wynosi mniej niż 1 osoba na km 2. Zwierzęta: Oprócz zwierząt morskich (wieloryby, ryby, foki i morsy) na lodowe pola Arktyki zapędza się polujący na foki niedźwiedź polarny. Na wybrzeżach gniazdują ptaki: alki, mewy, wydrzyki. W tundrze żyje niewiele gatunków, ale mogą one tworzyć duże stada. Ze zwierząt roślinożernych wymienić można renifery i woły piżmowe jak również zające, bielaki i lemingi. Surową zimę przetrzymuje niewiele ptaków ( sowa śnieżna, pardwa). Z drapieżników ważne są dwa gatunki z cennym futrem: gronostaj i piesiec.
FAZA REALIZACJI: Dzielimy klasę na trzy zespoły. Każdy otrzymuje instrukcje, materiały dydaktyczne oraz zasady pracy w grupie. Instrukcja dla zespołu pierwszego: Wyobraźcie sobie, że wybieramy się na Arktykę. Wasz zespół jest odpowiedzialny za przygotowanie uczestników tej wyprawy, a wiec za wszystko, co powinniśmy ze sobą zabrać. Instrukcja dla zespołu drugiego: Wyobraźcie sobie, że wybieramy się na Arktykę, wasz zespół odpowiedzialny jest za ustalenie: jakie rośliny możemy spotkać w trakcie podróży, w jaki sposób radzą sobie one w tak trudnych warunkach klimatycznych? Instrukcja dla zespołu trzeciego: Wyobraźcie sobie, że wybieramy się na Arktykę, wasz zespół jest odpowiedzialny za ustalenie: jakie zwierzęta możemy spotkać w trakcie podróży, w jaki sposób radzą sobie one w trudnym klimacie, czy ze strony tych zwierząt grozi nam niebezpieczeństwo? Uczniowie korzystając z podręczników, ilustracji oraz materiałów źródłowych opracowują odpowiedzi na pytania. Do prezentacji przygotowują plakat na dużym kartonie.
FAZA PODSUMOWUJACA Sprawozdawcy poszczególnych grup dokonują prezentacji przygotowanych odpowiedzi. Ocena aktywności uczniów na zajęciach. Zadanie pracy domowej:
Na podstawie zdobytych na lekcji wiadomości przy każdym stwierdzeniu wpisz TAK lub NIE: Roślinność tundry występuje na glebach glejowych......................... W klimacie podbiegunowym występuje formacja roślinna tajgi................... Surową zimę przetrzymują wszystkie ptaki.............................. W tundrze żyje wiele gatunków zwierząt................................ Pieśce i gronostaje mają cenne futro...........................
Sporządź tabelę, w której wpisz nazwy: roślinności, zwierząt morskich, zwierząt roślinożernych, ptaków Arktyki.
Normy wymagań: Podstawowe: uczeń zna gatunki roślin i zwierząt żyjących w tundrze Ponadpodstawowe: Uczeń charakteryzuje przystosowania roślin do warunków klimatycznych panujących w tundrze, omawia przystosowania wybranych gatunków zwierząt do życia w tundrze.
Opracował :Marek Broński
|